تعرفه گمرکی چیست؟

تعرفه گمرکی یک معیار عددی (کد هشت رقمی) است که روی محصول برای شناسایی کالا قرار میگیرد.

از این کد برای طبقه بندی و شناسایی کالاها در ترخیص استفاده میشود. ما به کمک تعرفه گمرکی میتوانیم کالا های وارداتی را طبقه بندی کنیم.

این کد در هر محصول با محصول دیگر متفاوت است.

تعرفه گمرکی چیست؟(Hs code(harmonized system

تعرفه ی گمرکی یک کد هشت رقمی برای شناسایی کالا میباشد.

به طور کلی چهار رقم اول کد تعرفه تقریبا درکل دنیا ثابت است. بالاترین تعرفه های گمرکی عبارتند از:

• باهاما
• ایران

یعنی ایران در رتبه ی دوم قرار دارد.

WCO چیست؟

یک سازمان بین دولتی میباشد که در بلژیک پایه گذاری شده است. یکی از فعالیت های این سازمان رده بندی کالا ها و ارزش گذاری است.

این سازمان به سازمان جهانی گمرک مشهور است و از سامانه ی هماهنگ شده ی کالا (HS) یا همان تعرفه گمرکی پشتیبانی میکند.

تمامی کشورهای تابع wco  از سیستم تعرفه ی HS  استفاده میکنند.

اولویت بندی تعرفه گمرکی کالا ها:

طبق سیاست های دولت و برای جلوگیری از خارج شدن ارز، دولت تصمیم به اولویت بندی کالاها گرفت.

این اولویت بندی شامل سه بخش است:

اولویت ۱: شامل کالاهای اساسی میشود که میتوان آنها را با ارز دولتی وارد کرد.

اولویت ۲: شامل کالاهایی میشود که از چند طریق وارد کشور میشوند:

• پروانه های صادراتی از محل صادرات از خود
• خرید ارز از سیستم بانکی بعضی از اولویت ها
• محل حساب ارزی وارد کننده ( برات وصولی)

اولویت ۳: شامل کالاهایی میباشد که ورود آنها به کشور ممنوع است.

مفهوم عمومی و اختصاصی تعرفه گمرکی

• مفهوم عمومی که به اشتباه رایج شده است:

به طور مثال سوال پرسیده میشود که تعرفه ی مدادرنگی چند درصد است؟

در این هنگام منظور حقوق ورودی آن است که ۵۵ درصد است.

• مفهموم اختصاصی تعرفه:

یک ستون در کتاب قانون و مقررات که هر ساله منتشر میشود وجود دارد به اسم شماره ی تعرفه که یک کد هشت رقمی است.

هر کالا یک ردیف دارد و هر ردیف شامل مواردی است که یکی از آن تعرفه ی ۸ رقمی و دیگری ماخذ ورودی به درصد است.

 حقوق گمرکی چیست؟ (Customs Duties)

هر کالایی برای واردات ملزم است تا درصدی از ارزش کل کالا را به عنوان حقوق گمرکی به گمرک بپردازد.

• در حال حاضر این مبلغ در کل دنیا ۴ درصد است و همان عوارضی است.
•  هر دولتی به دلایل مالی، حمایتی در ازای واردات یک کالا از صاحب کالا دریافت میکند.

حقوق ورودی چیست؟

هر وارد کننده برای اینکه کالایی را وارد کشور کند موظف است تا مبلغی را به عنوان حقوق ورودی به گمرک بپردازد.

• این مبلغ یکی از راه های اصلی منبع درآمد برای دولت محسوب میشود.
• این حقوق در کل دنیا جزوی از قوانین واردات است اما ممکن است تبصره های آن در هر کشوری متفاوت باشد.
• به طور کل میتوان گفت این مبلغ همان عوارضی است که هر وارد کننده ی کالایی برای واردات موظف است آن را بپردازد.

دو بند اصلی حقوق ورودی:

حقوق ورودی شامل دو بند است که در زیر به آن اشاره میکنیم:

الف)حقوق گمرکی که برای همه ی کالاها رقمی ثابت است. در حال حاضر ۴% است که توسط مجلس وضع میشود.

ب)سود بازرگانی که برای هر کالا متفاوت است و توسط دولت تعیین میشود.

این مبلغ با توجه به سیاست های کشور ابتدای هر سال توسط وزارت صنعت، معدن، تجارت تعیین میشود.

چرا حقوق ورودی هر کالا با کالای دیگر متفاوت است؟

پس از آشنایی با تعرفه گمرکی نیاز است تا بدانید چرا هر کالایی حقوق ورودی خاص خود را دارد.

برای اینکه شما را بیشتر با این مسئله آشنا کنیم لازم به ذکر است که بدانید معیار این تعرفه گذاری به چه صورت است.

موارد زیادی در تعیین این عدد دخیل هستند که گاها پیچیده و در هر کشوری متفاوت است.

اما یکی از معیار هایی که در کشور ما روی این رقم اثر گذار است میزان تولید داخلی آن محصول در کشور است:

• به طور مثال اگر کالای وارداتی در کشور تولید داخلی داشته باشد، برای حمایت از تولید ملی تعرفه ی واردات آن را بالا میبرند تا رقابت در داخل کشور بر سر قیمت به نفع تولید کننده ی داخلی باشد.
• اگر کالای وارداتی نمونه ی مشابهی در داخل کشور نداشته باشد تعرفه ی پایین تری روی آن قرار میگیرد تا نیاز مردم با هزینه های پایینتری برطرف شود.

هزینه ترخیص کالا از گمرک به چه مواردی بستگی دارد؟

هزینه های گمرکی یکی از مهم‌ترین هزینه‌های واردات کالا و حمل و نقل بین المللی می‌باشد که وارد کنندگان و تجار بایستی به آن توجه داشته باشند و نسبت به نحوه محاسبه هزینه ترخیص کالا از گمرک مسلط باشند. 

به طور کلی هزینه ترخیص کالا از گمرک، مجموعه هزینه‌هایی است که توسط سازمان گمرک دریافت شده و شامل هزینه‌های مربوط به بارگیری، باربری، انبارداری، کارشناسی کالا و غیره می‌شود. 

هزینه‌های گمرکی توسط هیئت وزیران تعیین و به تمامی گمرکات کشور ابلاغ می‌شود. بنابراین هزینه‌های گمرکی در تمامی گمرکات کشور به طور یکسان محاسبه می‌شود. 

در ادامه با عوامل تاثیر گذار بر هزینه ترخیص کالا آشنا می‌شویم:

1-حقوق و عوارض ورودی کالا از عوامل مهم بر هزینه ترخیص کالا

حقوق و عوارض ورودی کالا جز یکی از درآمدهای کشورها محسوب می‌شود و در تمامی کشورهای جهان از جمله ایران در زمان واردات کالا به کشور، هزینه‌ای تحت عنوان حقوق و عوارض ورودی از وارد کنندگان دریافت می‌شود. معمولا این هزینه‌ها با عنوان هزینه‌ها و مالیات‌های گمرکی شناخته می‌شوند. حقوق ورودی کالا درصدی از کل ارزش کالاست که وارد‌کننده بایستی در زمان ورود کالا به گمرک کشور پرداخت نماید. 

2-هزینه تخلیه و بارگیری 

هزینه تخلیه و بارگیری که بیشتر در گمرکات دریایی موضوعیت دارد، یکی از دیگر عوامل تاثیر گذار بر هزینه ترخیص کالا می‌باشد. زمانی که بار به مبادی گمرکی کشور می‌رسد، گمرک وظیفه تخلیه و بارگیری بار وارد شده به کشور را دارد و برای انجام این کار هزینه‌ای تحت عنوان هزینه تخلیه و بارگیری از وارد‌کننده دریافت می‌نماید.

هزینه تخلیه و بارگیری کالا بر حسب وزن مرسوله و توسط گمرک کشور تعیین می‌شود و در صورتی که ابعاد مرسوله از حالت نرمال بزرگتر باشد، هزینه بارگیری بیشتر خواهد شد.

لازم به ذکر است که این هزینه توسط گمرک تعیین شده و هر کدام از گمرکات کشور نمی‌توانند مبلغی مخصوص به خود برای این هزینه در فاکتور ترخیص کالا از گمرک در نظر بگیرند.

3-هزینه انبارداری کالا

هزینه انبارداری کالا در گمرک یکی از دیگر هزینه‌های مهمی است که وارد کنندگان در زمان ترخیص کالا از گمرک باید به آن توجه داشته باشند. بعد از آنکه بار وارداتی بارگیری شد، لازم است تا زمان ترخیص کالا از گمرک در محلی نگهداری شود.

اداره گمرک بارهای تخلیه شده را تا زمان شروع مراحل ترخیص کالا در انبارهای مخصوص خود نگهداری می‌نماید و به ازای نگهداری کالا در انبار هزینه‌ای را تحت عنوان هزینه انبارداری دریافت می‌نماید.

محاسبه هزینه انبارداری در گمرک بر اساس مدت زمان نگهداری بار، نرخ انبارداری و وزن ناخالص بار صورت می‌گیرد. نرخ انبارداری با توجه به نوع انبار متفاوت می‌باشد.

هر چه مدت زمان نگهداری بار در انبار بیشتر شود این هزینه بیشتر خواهد شد. بنابراین توصیه می‌کنیم به منظور کاهش هزینه‌های ترخیص کالا از گمرک، با انجام پیش بینی های لازم مدت زمان نگهداری در انبار را تا حد امکان کاهش دهید.

4- هزینه بیمه نامه برای ترخیص کالا

در فرآیند ترخیص کالا از گمرک ممکن است خسارتی به بار وارد شود. به طور مثال کالا در انبار دچار مشکل شود یا کانتینر در زمان بارگیری رها شده و بار آسیب ببیند.

از آنجایی که گمرک مسئولیت بارگیری کالا و نگهداری آن در انبار تا زمان ترخیص را بر عهده دارد، در صورت وارد شدن خسارت به کالا این سازمان موظف به پرداخت خسارت به صاحب کالا است.

بر همین اساس و بر طبق قانون به گمرک این اجازه داده شده است که میزان 0.5 درصد از ارزش کالای وارد شده به کشور را به عنوان حق بیمه از صاحب کالا دریافت کند.

5-هزینه دریافت مجوز یکی از دیگر عوامل موثر بر هزینه گمرک

برای ترخیص کالا از گمرک گاهی لازم است با توجه به نوع کالا و ماهیت آن مجوزهای گوناگونی از قبیل مجوز استاندارد، مجوز بهداشت، مجوز سازمان انرژی اتمی و غیره ارائه گردد.

دریافت چنین مجوزهایی نیاز به پرداخت هزینه‌هایی دارد که در ذیل هزینه‌های ترخیص کالا از گمرک قرار می‌گیرد.